جراحی لیزیک چشم در چه سنی مناسب‌تر است؟

سن مناسب برای جراحی لیزیک

انواع مختلف جراحی برای رفع ضعیفی چشم انجام می‌گیرد که به آنها «جراحی‌های انکساری» گفته می شود. لیزیک، لازک، فمتولیزیک، اسمایل، پی آر کی، ترنس پی آر کی و کاشت لنز داخل چشمی از این قبیل جراحی‌ها به‌شمار می‌روند. در همه این جراحی‌ها مهمترین شرط این است که پیشرفت ضعیفی چشم متوقف شده باشد چرا اگر بعد از جراحی هنوز پیشرفت ضعیفی چشم ادامه یابد باعث خواهد شد فرد مجدداً نیاز به عینک داشته باشد. بنابراین تعیین زمان و سن درست برای انجام جراحی همیشه جزء دغدغه‌های اصلی برای رسیدن به نتیجه مطلوب است. طبق الگوها و تحقیقات قدیمی، گفته می‌شد اگر سن به حدود ۲۰ یا ۲۲ سالگی برسد ضعیفی چشم ثابت می‌شود و بنابراین امکان انجام جراحی وجود خواهد داشت. از این رو سن مناسب برای انجام جراحی را در آقایان سن ۲۰ تا ۲۲ سالگی و سن مناسب برای خانم‌ها را حدود ۱۸ تا ۲۰ سالگی می‌دانستند. تحقیقات و تجربیات جدید به طور کامل این موضوع را رد می‌کند. در جمعیت امروزی، پیشرفت ضعیفی چشم از نوع نزدیک‌بینی و حتی آستیگماتیزم حتی تا سن ۳۰ سالگی هم ادامه می‌یابد‌. مطالعات جدیدی که در کشورهای مختلف در زمینه ضعیفی چشم و پیشرفت آن در طول عمر انسان، انجام گرفته است نشان می‌دهد چشم انسان حتی تا سن ۳۰ سالگی هم ممکن است به ثبات نرسد و هنوز به رشد خود ادامه می‌دهد‌. تمام تغییراتی که در رشد چشم انسان اتفاق می‌‌افتد باعث تغییر قابل توجه در میزان نزدیک‌بینی و آستیگماتیزم چشم می‌شود و در واقع نمره چشم را تغییر می‌دهد.

بنابر توضیحاتی که داده شد قابل استنباط است که هیچ سن مشخص قطعی برای زمان جراحی انکساری قابل تعیین نیست. به همین خاطر امروزه شاهد عینکی شدن مجدد تعداد زیادی از افرادی می‌شویم که در گذشته نزدیک جراحی کرده‌اند. روزانه با بیمارانی مواجه می‌شویم که قبلاً جراحی انکساری انجام داده‌اند اما دوباره برای تجویز عینک مراجعه می‌کنند. البته بخشی از این موارد به دلیل عوارض لیزیک، نازک شدن بیش از حد قرنیه و مشکلاتی از این قبیل است که فرد مجدداً عینکی می‌شود.

جراحی انکساری مانند لیزیک زمانی قابل انجام است که حداقل یکسال و نیم شمارۀ چشم فرد ثابت مانده باشد. زمانی که فرد تصمیم به انجام جراحی می‌گیرد حداقل باید سه معاینه با فاصله‌های شش ماهه در همان مرکز انجام دهد که ثابت شود نمره چشم او تغییری نمی‌کند. البته موارد زیادی هم می‌بینیم که بعد از چند سال ثابت ماندن، به دلیل تغییر سبک زندگی مانند تغییر شغل فرد، پیشرفت دوباره اتفاق می‌افتد. به همین خاطر در هر سنی هم که انجام شود قابلیت پیش‌بینی به‌طور کامل وجود ندارد و فرد باید خود را برای هر اتفاق بعد از جراحی آماده کند.

به طور کلی امروزه به دلیل تغییر سبک زندگی بشر، تعیین نقطه ثبات برای عیوب انکساری مشکل است و قطعا احتمال برگشت ضعیفی چشم بعد از جراحی‌های سنین پایین، زیاد خواهد شد. انجام جراحی در جوامع امروزی خصوصاً در ایران و دیگر کشورهای آسیایی در سنین زیر ۲۵ سالگی اصلاً منطقی به نظر نمی‌رسد. البته خطر افزایش نمره در سنین ۲۵ تا ۳۰ سال نیز وجود دارد اما به هر حال احتمال آن کمتر است. به همین دلیل توصیه می‌شود تا حد ممکن از روش‌های دیگر از جمله عینک و لنزهای تماسی به جای جراحی استفاده کنید، اما اگر تصمیم قطعی به جراحی گرفتید این اقدام را زیر ۲۵ سال عملی نکنید. در بین سنین ۲۵ تا ۳۵ سالگی اگر در بازۀ دو‌ ساله شماره چشم شما ثابت ماند اقدام به جراحی کنید. البته توجه داشته باشید که حتی اگر هیچگونه ضعیفی هم بعد از جراحی برای شما باقی نماند بعد از ۴۰ سالگی مجدد نیاز به عینک خواهید داشت که عینک نزدیک برای پیرچشمی می‌باشد. پس درواقع رهایی شما از عینک در بهترین حالت نهایتاً حدود ۱۰ سال خواهد بود. باتوجه به عوارضی که این جراحی‌ها بالقوه دارند انجام این جراحی‌ها و‌ پذیرفتن عوارض صرفاً برای ۱۰ سال رهایی از عینک منطقی به نظر نمی‌رسد.

واژگان کلیدی این مقاله:
لیزیک، لازک، پی‌.آر‌.کی (PRK)، عمل ضعیفی چشم، لیزر ضعیفی چشم، لنز، لیزر، اسمایل، فمتو لیزیک، سن مناسب لیزیک، جراحی ضعیفی، جراحی آستیگمات، کاشت لنز، کاشت لنز داخل چشمی، جراحی چشم، فمتو اسمایل، پیوند قرنیه، اپی لیزیک، لیزینگ، عینک، دوربینی، نزدیک بینی، آستیگماتیزم، قوزقرنیه