آیا قطره چشمی ویوتی، در درمان پیرچشمی مؤثر است؟

هر آنچه لازم است درباره قطره چشمی ویوتی بدانید!
دکتر امیر اسهرلوس

در سال‌های اخیر قطره‌ای به نام ویوتی (Vuity) که مدعی درمان پیرچشمی بود تولید و روانه بازار شد. این قطره که ترکیب ۱/۲۵ درصد پیلوکارپین هیدروکلرید می‌باشد در واقع با تنگ کردن مردمک چشم و افزایش عمق فوکوس چشم عمل می‌کند. با تنگ شدن مردمک، وضوح دید نزدیک تا حدودی بهبود می‌یابد و البته این تغییر یک رخداد موقت می‌باشد. با ریختن یک قطره از این دارو در چشم، حدود ۴ تا ۶ ساعت بهبودی نسبی در دید نزدیک حاصل می‌شود که البته در عمل کمکی برای وضوح دید نزدیک به اندازه‌ای که بتوان کارهای دقیق انجام داد، نمی‌کند. به عبارت دیگر بیمار هر روز باید یک قطره از این دارو در چشم خود بچکاند تا بتواند حدود ۵ ساعت دید نزدیک خود را کمی بهتر کند. نکته جالب توجه این است که طبق گزارشات و تجربیات بیمارانی که از این قطره استفاده کرده‌اند در اکثر بیماران حتی یک ساعت هم وضوح ایجاد نمی‌کند و عملاً هیچگونه تأثیری در بهبودی دید نزدیک ندارد.

تبلیغات تجاری این دارو به حدی خارج از عرف است که ادعا کرده‌اند این دارو «درمان پیرچشمی» انجام می‌دهد و همین امر باعث گمراه شدن شمار بسیار زیادی از مردم شده است. جالب‌تر این که این دارو از سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) آمریکا نیز تأییدیه دریافت کرده است که شبهات زیادی را برای عملکرد این سازمان ایجاد می‌کند! باید توجه شود که این دارو هیچگونه درمانی برای پیرچشمی انجام نمی‌دهد و مطلقاً چنین کارایی را ندارد. در بهترین حالت می‌توانست یک جایگزین ضعیف و کوتاه مدت برای عینک مطالعه یا همان عینک نزدیک باشد که از این جنبه هم شکست خورده است.

پیلوکارپین چشمی با غلظت‌های مختلف سالیان سال در داروخانه‌های مختلف ایران هم وجود داشته و توسط کارخانجات مختلف داخلی هم تولید می‌شود. بنابراین این دارو یک کشف جدید نیست. ماده اصلی قطره ویوتی که پیلوکارپین ۱/۲۵ درصد می‌باشد به راحتی با رقیق کردن قطره پیلوکارپین ۲/۵ درصد موجود در ایران (تولید داخلی) با آب مقطر قابل تهیه می‌باشد و نیازی به پرداخت هزینه‌های چند میلیونی برای این قطره وارداتی نمی‌باشد. اما مسئله اینجاست که این قطره سال‌ها مورد تحقیق قرار گرفته و در اصلاح پیرچشمی ناکام مانده است. چه در نوع وارداتی و چه در نوع داخلی مؤثر و کارآمد نیست. در طول ۱۵ سال اخیر مقالات زیادی منتشر شده است که اثر این نوع قطره‌های تنگ‌کننده مردمک را بر روی دید نزدیک در افراد پیرچشم مورد بررسی قرار داده‌اند اما در عمل نتایج خوبی گزارش نشده است. حال اینکه یک دارو، دقیقاً مشابه همان داروهای قبلی از یک شرکت خاص! یکدفعه تأییدیه می‌گیرد و روانه بازار تجارت دارو می شود بسیار تعجب‌برانگیز و شک‌برانگیز می‌باشد، البته که شکی در تجاری بودن این دارو باقی نمانده است.

در حال حاضر، هزینه هر عدد بطری ۲/۵ میلی لیتری قطره ویوتی حدود ۸۰ دلار (حدود ۴ میلیون تومان) و هر عدد بطری ۵ میلی لیتری این قطره ۱۲۰ دلار (معادل ۶ میلیون تومان) می‌باشد که باتوجه به کارایی بسیار ضعیف آن سرسام آور بوده و قطعاً مقرون به صرفه نیست. هر عدد قطره ویوتی که فقط برای یک ماه قابل استفاده می‌باشد برای هر بیمار ایرانی حدود ۵ میلیون تومان هزینه خواهد داشت که در مقایسه با هزینۀ معمول یک عینک مطالعه (هزینه متوسط حدود ۴۰۰ هزار تومان و طول عمر حداقل ۲ سال) بسیار قابل توجه و غیرمنطقی خواهد بود. تازه این در حالیست که هیچگونه اثر و کارایی هم عملا ندارد‌. علاوه بر هزینه‌های بسیار بالا، عوارض و اذیت‌های این قطره نیز قابل توجه می‌باشد. عوارض رایج این قطره اعم از قرمزی چشم، درد چشم و سردرد جایگاه آن را بیشتر زیر سوال می‌برد.

به طور کلی باید گفته شود قطره پیرچشمی ویوتی مصداق بارز تجارت به بهانۀ درمان است و عملاً نه تنها هیچگونه درمانی انجام نمی دهد بلکه حتی بهبود دید واقعی به صورت موقتی هم نمی‌تواند ایجاد کند، بگذریم که عوارض آن هم زیاد هست. بنابراین تهیه و استفاده از این قطره را مطلقاً به بیماران پیشنهاد نمی‌کنیم مگر برای کسی که ۵ میلیون پول اضافه داشته باشد که قصد دور ریختن آن را کرده باشد! اگر کسی از بیماران هم خیلی اصرار داشته باشد آن را امتحان کند ترجیحاً می‌توانید مراجعه کنید با رقیق سازی قطره ایرانی همان ترکیب مشابه را با یک هزینۀ ناچیز برای شما تهیه کنیم و تجربه نمایید. در حال حاضر بهترین روش اصلاح دید در پیرچشمی استفاده از عینک‌های تخصصی مانند عینک‌های تدریجی و همچنین لنزهای تماسی مخصوص پیرچشمی مانند لنزهای مونوویژن، دو دید و مولتی فوکال می‌باشد و توصیه می‌کنیم مطلقاً گول تبلیغات کلاهبرداران را در خصوص درمان‌های دارویی پیرچشمی نخورید.

لازم به ذکر است هیچکدام از جراحی‌هایی که برای پیرچشمی مطرح شده‌اند اعم از جراحی فمتولیزیک سوپراکور، جراحی کاشت لنزهای مولتی فوکال (چندکانونی) و کاشت کمرا اینلی نیز هیچگونه کارایی مؤثری در پیرچشمی ندارند و انجام آنها توصیه نمی‌شود.

واژگان کلیدی این مقاله:
پیرچشمی، ویوتی، وی‌یوتی، قطره پیرچشمی، درمان پیر چشمی، درمان ضعیفی چشم، پیلوکارپین چشمی، پرسبایوپی